۴ چالش متداول مدیران مالی در کسب‌وکارهای ایران + راهکارها

جدول مطالب

فشارهایی که در سال‌های اخیر به دلیل تحریم‌های اقتصادی به فضای کسب‌وکار ایران ضربه وارد شده، سازمان‌ها را با مشکلات جدی در حوزه مدیریت مالی روبرو کرده است. باتوجه به نقش پررنگ مدیران مالی در موفقیت یا شکست سازمان‌ها، ضرورت توجه کافی به این بخش از سازمان‌ها دوچندان است.

از سوی دیگر، فضای کاریِ سازمان‌ها به سرعت در حال تغییر است و همه بخش‌های سازمان را با خود همراه می‌کند. روزهایی که تیم‌های مالیِ یک سازمان، تمامِ وقت خود را صرف کارهای روزمره و ثبت سوابق می‌کردند، گذشته است و امروزه برای افزایش کیفیت و سرعت کارها، باید عملکرد متفاوتی از خود نشان دهند.

چرا مدیریت مالی در سازمان‌ها اهمیت دارد؟

به نظر می‌رسد انتظارات مدیران سازمان‌ها از مدیران مالی با گذشت زمان افزایش پیدا کرده است. در گذشته، واحد مالی، یک واحد کاملاً مجزا بود که بصورت سنتی اداره می‌شد و صرفاً بر انجام وظایف خود متمرکز بود. اما با گذشت زمان و پیشرفت سازمان‌ها، امروزه مدیران مالی نیاز دارند علاوه بر اینکه به تجربیات گذشته نگاهی دقیق داشته باشند، در مسیر رشد حرکت کنند، مشارکت بیشتری با سایر واحدها داشته باشند، به سازمان‌ خود جهت‌گیری استراتژیک مالی ارائه دهند و در تصمیم‌گیری‌های سطح بالا کمک کنند.

همه سازمان‌ها صرف نظر از ماموریت خود می‌توانند از کارهایی که یک مدیر مالی انجام می‌دهد؛ بهره مند شوند. به طور کلی مدیران مالی، بر سلامت مالی یک سازمان نظارت کرده و اطمینان حاصل می‌کنند که سازمان به حیات خود ادامه می‌دهد. آنها بر عملکردهای مهمی مانند نظارت بر جریان نقدی، تعیین سودآوری، مدیریت هزینه‌ها و تولید اطلاعات مالی دقیق نظارت و کنترل دارند.

موفقیت سازمان در گروِ موفقیت مدیران مالی است

همانطور که تا به اینجا به آن اشاره شد، نقش مدیران مالی در سازمان‌ها از نظر حجم، سرعت و تنوع داده‌ها بسیار مهم است. با توجه به اینکه یکی از شاخص‌های کلیدی برای سنجش موفقیت هر سازمانی، عملکرد مثبت و رو به جلوی واحد مدیریت مالی در آن سازمان است، پس می‌بایست از یک سو بهترین ابزارها و امکانات را در اختیار آنها قرار داد و از سوی دیگر، چالش‌ها و موانعی که پیش روی آنهاست را شناسایی کرده و در مورد هر کدام از این چالش‌ها، راهکارهای مناسب و اجرایی ارائه شود.

به همین دلیل، در ادامه چهار چالش متداولی که مدیران مالی در کسب‌وکارهای ایران با آنها مواجه هستند و اینکه چگونه می‌توانند بر آنها غلبه کنند، بیان شده است. همزمان که هر یک را مطالعه می‌کنید، توجه کنید که سازمان شما در رابطه با آن چالش، چگونه عمل می‌‎کند.

مطلب مفید مرتبط: مزایا و منافع کوچینگ برای کسب و کار

چالش‌های مدیران مالی

چالش شماره ۱: تداخل و عدم مشارکت افراد در فرآیندها

فرآیندهایی که در سازمان بصورت تکراری انجام می‌شوند، اغلب به حوزه بودجه‌ریزی و برنامه‌ریزی راه پیدا می‌کنند و مانع مشارکت افراد در این فرآیندها می‌شود. چالش مدیران مالی این است که چگونه با برنامه‌ریزی مناسب، مانع از تداخل فرآیندهای بخش‌هایی مثل تولید، عملیات، فروش شود و آنچه که قرار است اتفاق بیفتد را به درستی پیش‌بینی و مشارکت افراد را تقویت کند.

راهکار چالش شماره ۱:مدیران مالی باید با همکاری سایر واحدهای سازمانی و مشارکت دادن افراد بیشتر، عملیات بودجه‌ریزی و برنامه‌ریزی را به هم پیوند بزنند. سپس، مدیران مالی می‌توانند هر کدام از فرآیندها را با دیدِ دقیق‌تری ارزیابی کنند تا با یکدیگر مختل نشده و در ادامه، افراد متخصص را برای اصلاح و برنامه‌ریزی مستمر به هر کدام از فرآیندها اختصاص دهند.

چالش شماره ۲: مشخص نبودن محرک‌های کلیدی سازمان

مدیران مالی اغلب واحد سازمانی خود را به عنوان جزیره‌ای در میان سایر واحد سازمانی می‌بیند که قادر به همکاری موثر با سایر واحدهای کسب‌وکار برای تعیین و ایجاد محرک‌های کلیدی نیستند. این مساله باعث می‌شود ارتباط درستی میان محرک‌های کلیدی و واحدهای سازمانی برقرار نشود و سازمان‌ها نتوانند در مورد مسائل سازمان، آینده‌نگری داشته باشند.

راهکار چالش شماره۲: مدیران مالی باید رویکرد سازمان‌محور در پیش بگیرند، خود را جدا از سازمان نبینند و به جمع‌آوری داده‌های دقیق روی آورند. نتیجه این خواهد شد که مدیران مالی می‌توانند سناریوهای بیشتری داشته باشند تا بتوانند با آزمایش فرضیه‌های بیشتر، در سازمان آینده‌نگری کنند. برای مثال برای چالش‌هایی مثل “اگر هزینه‌ها افزایش یابد، آن‌گاه چه تاثیری بر هزینه نیروی کار دارد؟”، سناریوهای منعطفی برای سازمان وجود دارد تا برای هر نوع تغییری، منطعف عمل کند.

چالش شماره ۳: سازگاری دیر با تغییرات

کارکنان سازمان‌ها و حتی مدیران مالی معمولاً تغییر را دوست ندارند و به سختی خود را با تغییرات سازگار می‌کنند. مخصوصاً زمانیکه محصول یا خدمتی جدید می‌خواهد به بازار عرضه شود، این مقاومت چندبرابر می‌شود و در چنین شرایطی، مدیران مالی می‌گویند:

انجام این کار زمان زیادی از ما می‌گیرد!
راه دیگری برای انجام این کار وجود ندارد؟!
انجام چنین کاری، ریسک‌های زیادی دارد!

راهکار چالش شماره۳: یکی از بهترین راهکارها برای مدیران مالی این است که تغییراتی که قرار است در سازمان رخ دهد را با تحلیل‌های مالی همراه کنند تا بتوانند بر اجزای تغییرات متمرکز شوند. برای مثال، اگر تیم‌های مالی با متخصصان تولید ناب و شش سیگما همکاری کنند، به مدیران مالی کمک می‌کنند تا متوجه شوند محرک‌های تغییر چیست، کجا و چگونه کیفیت محصول یا خدمات را بهبود بخشند.

چالش شماره۴: تامین منابع مالی برای پروژه‌ها

اگر سازمانی بخواهد برای مثال در تیر ماه، ۱۰ نفر را استخدام کند، احتمالاً از دو ماه زودتر این تصمیم را می‌گیرد و می‌داند که فرآیند جذب نیرو ممکن است حتی تا شهریور ماه هم ادامه پیدا کند. مشابه این مثال برای جذب بودجه از مدیران مالی برای تخصیص در پروژه‌ها وجود دارد. در شرایط مشابه، فشار زیادی بر مدیران مالی برای تامین منابع مالی وارد می‌شود و نگرانی سازمان برای جذب این منابع افزایش می‎یابد؛ زیرا با تامین نشدن منابع مالی کافی، این احتمال وجود دارد که پروژه از بین رود.

راهکار چالش شماره ۴: به مدیران مالی پیشنهاد می‌‎شود بطور مستمر در مورد تخصیص منابع در پروژه‌های مهم با مدیران عالی گفتگو کنند. هنگامی که بطور مداوم برنامه‌ریزی کنند و حول تامین مالی پروژه‌ها صحبت کنند، به اندازه کافی می‌توانند منعطف باشند و در زمان کافی قادر هستند تصمیمات مناسبی بگیرند.

جمع‌بندی

هدف هر سازمانی این است که قبل از رقبا، به بهترین‌ مشتریان، بالاترین سود و بیشترین حد از موفقیت دست پیدا کند. در این بین، مدیران مالی با کمک ابزارها، افراد متخصص و فرآیندهای استاندارد، باید زمینه رسیدن به این اهداف را فراهم کنند و فرصت‌های کافی برای ریسک کردن و کسب بالاترین سود را ایجاد کند.