۱۰ دلیل ورشکستگی کسب وکار که مدیران باید بدانند + پادکست

ما معتقدیم که راه موفقیت کسب و کار از شناخت دلایل شکست و ورشکستگی می گذرد. شرایط حاکم بر  اقتصاد ایران، بسیاری از کسب‌وکارهای ایرانی را دچار مشکلات جدی مالی کرده است؛ تا جایی‌که برخی از آنها بدلیل فشارهای داخلی و خارجی، به ناچار مجبور به اعلام ورشکستگی هستند.

توجه به دلایلی که بطور خاص در کشور ما، چه در داخل و خارج از سازمان، منجر به ورشکستگی می‌شود، می‌تواند یک اقدام پیشگیرانه برای کمک به شرکت‌ها برای کنترل یا کاهش زنگ‌خطرها نسبت به ورشکستگی باشد.

به همین دلیل، در ادامه به ۱۰ مورد از مهم‌ترین عوامل ورشکستگی و شکست شرکت‌ها، به همراه راهکارهایی که می‌توانند از فاجعه ورشکستگی پیشگیری کنند، اشاره می‌کنیم.

ورشکستگی یک کسب و کار به چه معناست؟

زمانی یک کسب و کار دچار ورشکستگی می‌شود که معوقات و بدهی‌های آن، بیشتر از دارایی‌ها و نقدینگی موجود باشد و نتوان راهی برای پرداخت معوقات و بدهی‌ها پیدا کرد.

عوامل مختلفی می‌تواند باعث ورشکستگی یک کسب و کار شود. گاهی ورشکستگی می‌تواند ناشی از سوء مدیریت باشد. در سایر موقعیت‌ها، ورشکستگی به عوامل خارج از کنترل سازمان مربوط است. بطور کلی با شناخت دلایل ورشکستگی و بررسی راهکارهای هر کدام، به این آگاهی خواهیم رسید تا با بکارگیری اقدامات و سیاست های مدیریتی و مالی درست، نه تنها از ورشکستگی دور بمانیم بلکه بتوانیم رشد و توسعه پایدار را برای کسب و کار خود رقم بزنیم.

چگونه می‌توانیم با شناخت موانع کسب‌‎وکار، به موفقیت برسیم؟

پیش از اینکه به دلایل ورشکستگی و شکست کسب و کارها بپردازیم، بهتر است این موضوع را با ارائه یک مثال، مرور کنیم.

شکل زیر را با دقت ببینید. فرض کنید محیط داخل مستطیل سبز رنگ، محیط کسب و کار شما است و موفقیت شما در گروِ حرکت از نقطه A به نقطه B است؛ به شرطی که در حین حرکت،  به ۱۰ دایره سیاهی که در تصویر وجود دارد، برخورد نکنید.

به نظر شما چند مسیر با شروط بالا برای موفقیت کسب و کار وجود دارد؟

با کمی تامل متوجه می‌شوید که با حرکت در فضای مابین دایره های سیاه، صدها مسیر می‌توان ترسیم کرد که بدون برخورد با دایره‌های سیاه، از نقطه A به نقطه B می رسد. بنابراین صدها مسیر برای رسیدن به موفقیت وجود دارد که یک کسب و کار می‌تواند با طی کردن آنها، به موفقیت و رشد پایدار برسد. البته به شرطی که به ۱۰ دایره سیاه رنگ که مصداق دلایل شکست هستند، برخورد نکند. به بیانی ساده‌تر، معنای دیگر موفقیت یعنی طی کردن مسیری که به شکست ختم نشود.

بنابراین تا به اینجا، مشخص شد که صدها مسیر برای موفقیت وجود دارد اما تنها ۱۰ دلیل برای شکست یک کسب و کار وجود دارد. حالا فرض کنید در تصویر بالا مسیر A تا B را با چشم بسته بخواهید طی کنید. به نظر شما چقدر احتمال دارد که بتوانید این مسیر را بدون برخورد با دایره‌های سیاه رنگ طی کنید؟

احتمال اینکه بتوانید این مسیر را با چشم بسته و بدون برخورد با دایره‌های سیاه رنگ طی کنید، تقریبا صفر است. (در این مثال چشم بسته، مصداقی از عدم شناخت دلایل شکست کسب و کار است). در کمال تاسف باید گفت این دقیقا اتفاقی است که برای کسب و کارهای ایرانی در حال رخ دادن است. طبق آمارهای اعلام شده حدود ۶۰% از مشاغل در سه سال اول شکست‌خورده و از بین می‌روند  و ۷۰% از مشاغل در پنج سال اول کار خود شکست می‌خورند. تنها کمتر از ۲۰% از کسب و کارها هستند که بیش از ۱۵ سال عمر می کنند.

بنابراین باید با صراحت اعلام کنیم که اگر کارآفرینان و صاحبین کسب و کار، دلایل شکست کسب و کارها را به درستی نشناسند و تدابیر لازم برای دوری از آنها را بکار نگیرند، احتمال موفقیت کسب و کار آنها تقریبا صفر درصد است.

عوامل ورشکستگی و شکست کسب‌وکارها + راهکارها

در این قسمت به ۱۰ عامل عمده شکست و ورشکستگی در کسب و کارها در قالب عوامل خارجی و عوامل درونی اشاره می‌کنیم و برای هر یک، راهکارهایی ارائه می‌کنیم.

• عوامل داخلی ورشکستگی

این دسته از عوامل، مستقیماً به عوامل داخل سازمان بستگی دارد و کاملاً قابل کنترل است.

• عوامل خارجی ورشکستگی

این دسته از عوامل به بیرون از سازمان مربوطند و کنترل آنها، به راحتی صورت نمی‌گیرد.

باید توجه داشت که مطابق تحقیقات بین المللی، دلیل ورشکستگی بیش از ۹۰٪ کسب و کارها ناشی از عوامل داخلی است. چرا که با رفع عوامل داخلی، عوامل خارجی تا حد زیادی قابل پیش بینی است و می‌توان برای آنها راهکارهایی ارائه کرد. لذا توجه ویژه به عوامل داخلی از اهمیت بسزایی برخوردار است.

راهکار جامع تحول سازمانی SSM، مانعی است در برابر ورشکستگی شما!

برای اینکه متوجه این موضوع شوید که چگونه می‌توانید دلایل ورشکستگی و شکست را به نقطه قوت کسب‌وکارتان تبدیل کنید، پیشنهاد می‌کنیم پادکست زیر را گوش دهید:

ورشکستگی بحرانی است که باید قبل از وقوع، عوامل آن را بشناسیم و اقدامات پیشگیرانه‌ای انجام دهیم تا از دچار شدن به آن جلوگیری کنیم. به قول معروف نباید بگذاریم که به مرحله ورشکستگی برسیم؛ در غیر اینصورت نوش دارو بعد از مرگ سهراب است.

در این مطلب سعی شد که برای جلوگیری از وقوع ورشکستگی راهکارهایی ارائه شود اما همانطور که ذکر شد، با توجه به گستردگی عوامل ورشکستگی که می‌تواند شامل عدم رصد بازار و رقبا، مدل کسب و کار نادرست، ضعف در مدیریت، ضعف در ساختارهای مدیریتی و بنگاه داری، عدم مدیریت مالی و کنترل نقدینگی و … باشد، وجود یک راهکار جامع و زیر بنایی، ضروری بنظر می‌رسد.

راهکاری که بتواند قبل از وقوع بحران ورشکستگی بکارگرفته شود و بخش اعظم عوامل ورشکستگی را پوشش داده و تبدیل به نقطه قوت سازمان کند. راهکار جامع تحول سازمانی مدیریت هوشمند استراتژیک SSM راهکاری است که بسیار سازنده است و نه تنها می‌تواند از وقوع ورشکستگی جلوگیری کند، بلکه می‌تواند منجر به رشد پایدار سازمان شود.

نویسنده: تیم تولید محتوای غزال

منبع مقاله: مصاحبه با مدیران شرکت مشاوره مدیریت غزال